اثرات آنتی هیپرگلیسمیک و آنتی هیپرلیپیدمیک عصاره دانه های هویج (Daucus carota ssp.sativum) در موشهای صحرایی دیابتی

سابقه و هدف: امروزه کاربرد گیاهان دارویی با توجه به اثربخشی و عوارض جانبی کمتر در درمان بسیاری از بیماریها مورد اقبال عمومی قرار گرفته است. در این مطالعه خواص آنتی هیپرگلیسمیک و آنتی هیپرلیپیدمیک تجویز 14 روزه عصاره متانولی دانه های گیاه هویج Daucus carota)) در موشهای صحرایی نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسین STZ)) بررسی شد.مواد و روشها: در این مطالعه تجربی 30 سر موش صحرایی نر از نژاد ویستار در محدوده وزنی 250-200 گرم که با تزریق STZ به میزان mg/kg, i.p 65 در آنها دیابت نوع I القاء شده بود در 5 گروه 6 تایی مورد استفاده قرار گرفتند. قبل از تزریق و همچنین 5 روز بعد از تزریق STZ، خونگیری به منظور تعیین سطح سرمی گلوکز انجام گرفت، موشهایی که سطح سرمی گلوکز آنها بیش از mg/dl 250 بود، به عنوان دیابتی محسوب شدند. و عصاره الکلی دانه های هویج را با دوزهای mg/kg/day 300، 200، 100 (سه گروه)، گلایبن کلامید با دوز g/kgµ 600 (یک گروه) و 5/0 سی سی آب مقطرحلال عصاره (یک گروه) را به طور جداگانه به مدت 14 روز به صورت خوراکی دریافت کردند. بعد از 14 روز، در شرایط ناشتا خونگیری از موشها انجام و سطح سرمی گلوکز، تری گلیسریدها، کلسترول و لیپوپروتئینها با کیتهای مربوط به روش اسپکتروفتومتری تعیین شد.یافته ها: نتایج نشان داد که تجویز عصاره دانه های هویج در موشهای دیابتی به مدت 14 روز تا حدودی سبب کاهش سطح سرمی گلوکز شد ولی این کاهش معنی دار نیست. اما عصاره با دوز mg/kg 100 سطح سرمی تری گلیسرید (05/0p< 4±84 vs. 13±113) ، LDL (01/0p< 4±9 vs. 9±27) و VLDL (05/0p< و 8/0±8/16 vs. 2±6/22) و با دوز mg/kg 300 سطح سرمی تری گلیسرید (01/0p< 6±61 vs. 41±175), VLDL (05/0p< 1±12 vs. 8±35)، کلسترول (05/0p< 6±72 vs. 4±95) و LDL (05/0p< 3±10 vs. 2±4/30) را کاهش و با دوز اخیر HDL سرم را (05/0p< 4±50 vs. 3±42) نسبت به گروه دیابتی افزایش داد.نتیجه گیری: براساس نتایج این مطالعه تجویز 14 روزه عصاره دانه های هویج دارای خاصیت آنتی هیپرگلیسمیک ضعیف ولی اثر بارز آنتی هیپر لیپیدمیک در موشهای دیابتی می باشد.